درباره من
در دنیا لذتی که با لذت مطالعه برابری کند، وجود ندارد.
لئو تولستوی
ادامه...
کشف کهکشانی پر از طلا
دانشمندان موسسه فناوری ماساچوست برای اولین بار موفق به کشف کهکشان نادر از جنس فلزات سنگین و گرانبها مثل طلا، پلاتین و نقره شدند. دانشمندان معتقدند که فلزات سنگین مثل طلا، پلاتین و نقره در گروه عناصر r-process قرار دارند که در فرایند فروپاشی هسته ابرنواخترها ساخته می‌شوند. در واقع کشف اولین کهکشان مملو از فلزات سنگین نه تنها خود یک دستاورد بزرگ تلقی می‌شود بلکه می‌تواند سرنخی برای حل معمای فرایند تشکیل عناصر سنگین نیز باشد. با اینکه ماهیت اکثر عناصر ارزشمند موجود در جدول تناوبی مثل طلا، نقره و پلاتین در طول بیش از 6 دهه برای دانشمندان ناشناس مانده است، اما با کشف کهکشان مملو از عناصر سنگین می‌توان خاستگاه این عناصر را در کیهان شناسایی کرد. پژوهشگران معتقدند که دلیل ارزش بالای عناصری مثل طلا، نقره، پلاتین و اورانیوم، عدم وجود پروسه تولید این عناصر در زمین و منظومه شمسی است، چرا که این عناصر در فرایند سنتز هسته‌ای و در جریان برخورد و انفجار ستاره‌های نوترونی چگال با سرعت بسیار بالا تولید شده و از طریق سنگ‌های آسمانی در زمان تشکیل منظومه شمسی به سیاره آبی ما منتقل شده‌اند. کهکشان کوتوله حاوی عناصر سنگین با نام Reticulum II در فاصله 100 هزار سال نوری از زمین قرار دارد. پدیده ساخت عناصر سنگین برای اولین بار در سال 1957 توسط فیزیکدانان مطرح شد. در این پدیده نوترون‌ها تحت تاثیر دمای غیرقابل تصور به سرعت در هسته‌ی عناصر منتقل شده و عناصر سنگین‌تر از آهن را می‌سازند. پروفسور آنا فربل، متخصص فیزیک از موسسه فناوری ماساچوست عنوان کرد: مهم‌ترین دلیل کمیابی عناصر سنگین و خاص مثل طلا، خاستگاه دوردست این عناصر است، چرا که این عناصر در جریان برخورد سریع ستاره‌های نوترونی با سرعت غیرقابل تصور تشکیل می‌شوند. وی در ادامه افزود: فرایند تولید عناصر سنگین تا حدی انرژی‌بر است که نمی‌توان آنها را در پیشرفته‌ترین آزمایشگاه‌های جهان تولید کرد.
پ.ن:
هیچی دیگه تا دانشمندا بتونن وسیله ای اختراع کنند که بشه باهاش این فاصله ی طولانی صد هزار سال نوری رو طی کرد خانما پَر پَر شدن!
دانشمندان برای بیش از ۶ دهه به دنبال منشا برخی از فلزات ارشمند سیاره زمین، از جمله طلا، نقره و پلاتین بوده‌اند، و اکنون به نظر می‌آید پاسخ پرسش خود را یافته‌اند.
براساس گزارش نیچر، تولید این عناصر سنگین و ارزشمند که عناصر r-process یا فرایند آر نامیده می‌شوند، به انرژی زیادی نیازمند است از این رو تا به امروز کسی موفق به توضیح نحوه ورود این عناصر به جهان هستی نشده‌است.
اما کشف کهکشانی کوتوله و باستانی به نام Reticulum II در فاصله 98 هزار سال نوری از زمین که حاوی مقادیر غیرقابل تصوری از فلزات ارشمند است، می‌تواند در نهایت به این معما پایان بخشد. به گفته فیزیکدانان MIT، درک چگونگی شکل‌گیری فلزات سنگین یکی از دشوارترین مسائل فیزیک هسته‌ای به شمار می‌رود.
به گفته آنا فربل، ساخته شدن این فلزات سنگین به اندازه‌ای انرژی صرف می‌کند که تقریبا شبیه سازی تجربی آن غیرممکن است و نمی‌توان آن را روی زمین انجام داد،از این رو باید از ستاره‌ها و اجرام به عنوان آزمایشگاه‌ها استفاده کرد.
این کهکشان کوتوله که سال گذشته رصد شده‌است،در مدار کهکشان راه شیری در حرکت است و یکی از نزدیک‌ترین کهکشان‌های کوتوله‌ای است که تاکنون شناسایی شده‌است. این کهکشان یکی از بهترین کاندید‌ها برای برای ردیابی ماده تاریک به شمار می‌رفت و اکنون به نظر بهترین مکان برای درک چگونگی شکل‌گیری برخی از محبوب‌ترین عناصر زمینی در جهان هستی است.
با تجزیه و تحلیل نور ناشی از درخشان‌ترین ستاره‌ها در این کهکشان با استفاده از تلسکوپ ماژلان واقع در رصد‌خانه لاکامپاناس در شیلی، دانشمندان MIT دریافتند این کهکشان حاوی مقادیر باورنکردنی از عناصر فرایند آر است. نام فرایند آر برگرفته از سیستمی جذب سریع نوترون به نام است که دانشمندان آن را به شکل‌گیری عناصری مانند طلا،اورانیوم و سرب نسبت می‌دهند.
در سال 1957 دو فیزیکدان به نام‌های هانس سوئس و هارولد اوری نشان دادند برای ایجاد این عناصر به فرایند جذب سریع نوترونی نیاز است و احتمال دادند در جایی در جهان هستی،مکانی وجود دارد که این شرایط در آن حاکم است و مقادیر زیادی نوترون در آن وجود دارد از این رو حجم زیادی از این عناصر در آن شکل می‌گیرند. این فیزیکدانان احتمال داده‌بودند که انفجارهای ستاره‌ای و تلفیق نادر ستاره‌های نوترونی اصلی‌ترین عوامل ایجاد چنین عناصری هستند، اما هیچ مدرکی برای اثبات فرضیه خود در دست نداشتند،از این رو منشا عناصر فرایند آر ناشناس باقی ماند.
با آگاهی از اینکه برخورد ستاره‌های نوترونی در مراحل اولیه شکل‌گیری کهکشان‌های کوتوله، مانند Reticulum II بسیار رواج دارند، دانشمندان اکنون معتقدند کشف این کهکشان شواهدی محکم برای اثبات ادعای سوئس و اوری در اختیار آنها قرار می‌دهد.
دانشمندان می‌گویند این عناصر درون ستاره‌ها و سیارک‌ها تلفیق شده و به واسطه برخورد اجرام کیهانی که تکه‌هایی از این سیارک‌ها هستند، به زمن انتقال پیدا کرده‌اند. به گفته دانشمندان،براساس این فرضیه،طلا درون سیارک‌ها ساخته نشده‌است،بلکه درون یک ستاره نوترونی ساخته شده و به یک سیارک منتقل شده‌است تا سیارک نیز در مسیر برخوردش با زمین،آن را به سیاره انسان‌ها حمل کند.